Μια πολύ σημαντική είδηση φέρνει στο φως της δημοσιότητας το πρακτορείο Reuters, το οποίο μεταδίδει πως η Βουλγαρία επιδιώκει να συνάψει νέα ενδιάμεση συμφωνία με την Ελλάδα προκειμένου οι αγρότες της χώρας μας να συνεχίσουν την άρδευση από τα νερά του ποταμού Άρδα.
Ο Πρωθυπουργός της Βουλγαρίας, Ρόζεν Ζελιάζκοφ, δήλωσε την Πέμπτη 13/2/2025, ότι η κυβέρνησή του επιδιώκει μια ενδιάμεση συμφωνία με την Ελλάδα για να τερματιστεί το αδιέξοδο σχετικά με μια συμφωνία για το νερό που έχει λήξει, πυροφοτώντας διαμαρτυρίες από τους Έλληνες αγρότες.
Από το 1964, στο πλαίσιο μιας συμφωνίας αποζημιώσεων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου μεταξύ των δύο γειτόνων, το νερό από τα βουνά της Βουλγαρίας ρέει ελεύθερα κατά μήκος του ποταμού Άρδα σε 50.000 στρέμματα (20.000 εκτάρια) της πεδιάδας του Έβρου στη βόρεια Ελλάδα.
Η συμφωνία έληξε τον Ιούλιο του 2024, ανησυχώντας τους Έλληνες αγρότες που εξαρτώνται από αυτήν για να κρατήσουν ζωντανές τις καλλιέργειές τους. Οι παραγωγοί έστησαν μπλόκα κοντά στις Καστανιές τις τελευταίες εβδομάδες απαιτώντας μια άμεση, μακροπρόθεσμη συμφωνία.
Η Ελλάδα και η εθνική εταιρεία ηλεκτρικής ενέργειας της Βουλγαρίας «ΝΕΚ» υπέγραψαν ενδιάμεση συμφωνία για τη διασφάλιση των προμηθειών για περίπου τρεις μήνες από τα μέσα Ιουλίου έως και τα μέσα Σεπτεμβρίου του 2024.
Διαξιφισμοί στη βουλγαρική βουλή για με επίκεντρο την Ελλάδα
Σε μια έντονη κοινοβουλευτική συζήτηση στη Σόφια την Πέμπτη 13/2/2025, εν μέσω ισχυρισμών της αντιπολίτευσης ότι η Βουλγαρία δίνει το νερό της δωρεάν, ο Ζελιάζκοφ είπε ότι η κυβέρνησή του επιδιώκει μια βραχυπρόθεσμη συμφωνία για αυτό το καλοκαίρι.
«Θα αναζητήσουμε μια προσωρινή λύση μέσα σε λίγους μήνες φέτος, ώστε να έχουμε την ευκαιρία να διαπραγματευτούμε μια συνολική συμφωνία», είπε, αρνούμενος να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες για το τι θα συνεπάγεται μια τέτοια συμφωνία.
Ο αναπληρωτής υπουργός Ενέργειας Γκεόργκι Σαμάντοφ υπερασπίστηκε τη συμφωνία του περασμένου καλοκαιριού, λέγοντας ότι το νερό που απελευθερώνεται στην Ελλάδα μέσω του υδροηλεκτρικού φράγματος της Βουλγαρίας Ιβάιλοβγκραντ παρήγαγε 30.000 μεγαβατώρες ηλεκτρικής ενέργειας για τις δικές της ανάγκες.
Σύμφωνα με τη συμφωνία αποζημιώσεων, η Βουλγαρία απελευθέρωσε 186 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού ετησίως από τα υδροηλεκτρικά φράγματα στον Έβρο, μια φτωχή περιοχή που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη γεωργία.
Το νερό τροφοδοτούσε κάθε περίοδο άρδευσης από τον Μάιο έως τον Σεπτέμβριο. Η Ελλάδα δεν έχει λειτουργικές δεξαμενές στην περιοχή για τη συγκράτηση του νερού.
Η συμφωνία αποδεικνύει ότι οι υδάτινοι πόροι έχουν γίνει επισφαλείς
Η συμφωνία υπογραμμίζει πόσο επισφαλείς έχουν γίνει οι υδάτινοι πόροι στη Μεσόγειο λόγω της κλιματικής αλλαγής. Η Ελλάδα κατέγραψε το πιο ζεστό καλοκαίρι της πέρυσι και, όπως αλλού στη νότια Ευρώπη, είδε μήνες με λίγες βροχοπτώσεις και ξηρασία.
Πριν από τις διαπραγματεύσεις, το υπουργείο Γεωργίας της Βουλγαρίας είπε ότι η χώρα αξιολογεί πρώτα τις δικές της ανάγκες σε νερό.
Αξιωματούχοι του ελληνικού υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος, που συμμετέχει στις συνομιλίες, δεν ήταν διατεθειμένοι να σχολιάσουν τις δηλώσεις του Ζελιάζκοφ και αιτιολογούν την έλλειψη προόδου ως αποτέλεσμα της πολιτικής αστάθειας που υπάρχει στη Βουλγαρία.
Το κεντροδεξιό κόμμα GERB του Ζελιάζκοφ κέρδισε πρόωρες εκλογές τον Οκτώβριο του 2024, που ήταν και οι έβδομες για τη βαλκανική χώρα τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Η κυβέρνησή του εγκρίθηκε τον Ιανουάριο μετά από μήνες διαπραγματεύσεων για τον συνασπισμό.
